تاریخچه شیرآلات قبل از میلاد مسیح
استفاده از شیرآلات از دیرباز به نوعی دیگر مرسوم بوده است ، شواهد نشان می دهد که تاریخچه شیرآلات برمیگردد به ۱۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح (ع) که در کاخ مینیون در کرت از لوله کشی برای شیر آب هایی که از سنگ مرمر ، طلا یا نقره ساخته شده بودند ، استفاده می شده است. همچنین حدود ۷۰۰ سال پیش از میلاد مسیح (ع) از نوعی سیستم قدیمی لوله کشی و شیرآلات برای هدایت آب به خانه ها و حتی فواره ها استفاده می شد.
از آثار به جا مانده از آن دوران ، می توان به لوله های سفالی برای لوله کشی آب و حتی آبیاری و همچنین شیرهای نصب شده ای از جنس طلا ، نقره و سنگ مرمر اشاره کرد. از ۱۰۰ سال قبل از میلاد مسیح (ع) تا ۴۷۶ سال پس از میلاد مسیح (ع) ، رومی ها دارای حمام شخصی با لوله های سربی بودند. حمام های عمومی نیز دارای اتصالات نقره ای و لوازم جانبی از طلا و سنگ مرمر بوده است .
در گذشته ، پر کردن ظرف و برداشتن آب از آبشار ، بسیار آسان تر از چشمه ها و نهرها بود ، به همین دلیل ساخت آبشار جزء اولویتهای بشر به حساب می آمد. انسان در ابتدا با تغییر مسیر آب ، آب را به ارتفاع برده و پس از آن با فروریختن آب از ارتفاع و به مرور زمان ، سنگ ها سوراخ میشد و بدین ترتیب آب از محل سوراخ به بیرون ریزش می کرد. انسان ها با توجه به هنر و ظرافت های خاص خودشان ، تراشه ای بر سر خروج آب درست می کردند و چون هر منطقه نماد یا حیوانی مربوط به خود داشت ، آن را به شکل نماد یا مجسمه بر سر سوراخ آب می گذاشتند .
تاریخچه نامگذاری شیرآلات
فرمانروایان و پادشاهان ، حیوان شیر را نماد قدرت و صلابت می دانستند ، به همین دلیل ، داشتن و مهار کردن این حیوان ، نشانه قدرت به حساب می آمد. در بیشتر بناهای باستانی و قدیمی از جمله تخت جمشید نیز از سر یا حتی کل بدن شیر استفاده شده است. این شیرها در ابتدا قطع کن آب نداشته و آب به طور مداوم از آنها می آمده اما پس از مدتی ، دسته (اهرم) قطع و وصل در اندازه و اشکال مختلفی بر سر آن ساخته و قرار داده شده است. پس از آن نیز با توجه به ساخت شیرهای فلزی (نسل قدیم شیرها) حتی اهرم باز و بسته شدن نیز بر سر (کله) شیر ساخته شد.
در بررسی های بیشتر تاریخچه شیرالات به سراغ اولین شیرهایی که به وسیله انسان اختراع شد میرویم، درواقع همان چیزی است که اکنون به عنوان « دریچه آب بند » می شناسیم ؛ دریچه ای که با گذاشتن یا برداشتن آن در مسیر آب ، جریان را بسته ، باز یا نیمه باز می کردند. شیرهای دروازه ای امروزی در واقع همان آب بندهای قدیمی هستند. این روند ادامه داشت تا این که برای راحتی و سهولت در استفاده از آب ، بشر لوله کشی آب داخل منازل را ابداع و آب را به وسیله کانال هایی به داخل منازل برد .
در قرن نوزدهم که لوله کشی به تازگی ابداع شده بود و آب گرمی وجود نداشت ، آب توسط یک تلمبه دستی مورد استفاده قرار می گرفت و از آن جا که بیشتر مردم راست دست هستند ، دسته این تلمبه در سمت راست آن نصب شد. در سال ۱۹۱۳ ، آلبرت براون چیزی شبیه به کارتریج های امروزی اختراع کرد که کار این وسیله قطع و وصل جریان بود. در این زمان بود که شستشو به وسیله شیرها گسترش یافت.
شیرآلات دارای سرد و گرم
پس از این که بشر از آب داخل لوله کشی به وسیله شیرهای تلمبه ای در داخل منازل استفاده کرد ، نیاز به آبگرم مصرفی برای استفاده ای شبیه حمام پیدا شد. جست و جو در تاریخچه شیرآلات مخلوط ما را به سال ۱۹۳۷ میبرد هنگامی که آلموئن ، دانشجوی سیاتل آمریکا ، پس از این که دست خود را هنگام شستن با آب گرم ، به دلیل دمای بالای آب سوزاند ، ایده طراحی نوعی از شیرالات که بتواند همزمان آب سرد و گرم را توسط انسان کنترل کند به ذهنش خطور کرد؛ تا این که بین سال های ۱۹۴۰ تا ۱۹۴۵ میلادی موفق شد شیر کلاسیک را با عملکرد مناسب طراحی کند.
هنگامی که تکنولوژی آب گرم برای شیرآلات به وجود آمد ، به دلیل اشغال بودن سمت راست شیر برای آب سرد ، شیر آب گرم در سمت چپ قرار گرفت. امروزه حتی پس از طراحی و نصب شیرها در مکان های قدیمی ، شیر آب سرد در جای قبلی خود باقی مانده است. در سال ۱۹۴۷ ، موئن اولین شیر مخلوط دارای دسته (اهرم) خود را فروخت. در سال ۱۹۸۰ ، اولین شیرهای با کارتریج به صورت امروزی و در دهه هشتاد میلادی ، شیرهای الکترونیک به بازار عرضه شد.
تاریخچه شیرآلات در ایران
صنعت شیرآلات در ایران اما ، به دوران باستان باز می گردد. در بنای تخت جمشید ، شبکه آب و فاضلاب و حتی آب نماهایی که از دانش روز آن زمان بهره می گرفت ، وجود دارد و باستان شناسان ، یافته هایی از ریخته گران لرستانی که قطعاتی از مفرغ تولید شده را پیدا کردند که به روش ریخته گری و قالب گیری امروزی بوده است. امروزه به نوعی از این روش برای ساخت در صنعت شیرآلات استفاده می شود. در قدیم ، حمام ها به صورت سنتی و خزینه بوده ولی در سال ۱۲۹۸ ، حمام دوشی در تهران با اقتباس از حمام ترابوزان ترکیه مورد بهره برداری قرار گرفت.
شواهد و بررسی ها نشان میدهد که در گذشته فقط دو شهر بیرجند و تبریز دارای سیستم لوله کشی بودند و در تهران سه قنات که متعلق به سرمایه داران تهرانی بود ، وجود داشت. در آن زمان هم بر سر آب خروجی قنات از تمثال حیوان شیر استفاده می کردند و آنرا سرشیر می نامیدند.
برسی تاریخچه شیر الات در ایران نشان میدهد که در سال ۱۲۲۵ ، آب انبار سید اسماعیل در تهران با ۳ سرشیر بزرگ در محدوده بازار فعلی تهران ساخته شد. قبل از سال ۱۳۴۰ خورشیدی ، سندی مبنی بر استفاده از شیرآلات کلاسیک امروزی وجود ندارد و شیرآلات از کشورهای اروپایی و روسیه وارد ایران می شده است.
هم اکنون کارخانه های تولیدی بسیاری در زمینه شیرآلات بهداشتی ساختمانی در ایران در حال فعالیت هستند که در فروشگاه اینترنتی دیجی طراح میتوانید به صورت مستقیم و بدون واسطه از این برند ها خرید نمایید. شیرآلات شودر ، راسان ، قهرمان ، کی دبلیو سی و دنا چند مجموعه موفق از تولید کنندگان پیشتاز در این صنعت هستند.